Omgeving

Meer dan ooit is in 2022 gebleken hoezeer economische en maatschappelijk-politieke ontwikkelingen van invloed zijn op onze bedrijfsvoering. We worden soms overvallen door externe gebeurtenissen met verstrekkende gevolgen. In alle gevallen is alert reageren een vereiste. Steeds met het belang van onze klanten, de Jumbo organisatie én de omgeving waarin we opereren als leidraad.

Turbulentie in de markt

Maatschappelijk hebben we in 2022 heel wat voor onze kiezen gekregen. In de eerste twee maanden van het jaar was er nog onzekerheid over het verdere verloop van de coronapandemie die ons in de jaren ervoor stevig in haar greep hield. Tekenen van stijgende energieprijzen en oplopende kosten voor levensonderhoud dienden zich al snel aan. In steeds meer sectoren werd de arbeidsmarktkrapte goed voelbaar. Met de Russische inval in Oekraïne eind februari 2022 kregen we te maken met nieuwe verstoringen. De combinatie van explosief gestegen gas-, elektriciteits- en brandstofprijzen en tekorten aan grondstoffen leidde tot een ongekend hoge inflatie met voor veel consumenten een daling van hun koopkracht als gevolg. Tussen al deze gebeurtenissen door, stond ook het klimaatvraagstuk hoog op de agenda. In Nederland had dat onder meer zijn weerslag op actievoerende boeren die protesteerden tegen het stikstofbeleid van de regering. Onmiskenbaar hebben we in 2022 te maken gehad met forse marktturbulentie.

Na de coronapandemie

Stap voor stap zijn we begin 2022 steeds verder uit de coronapandemie gekropen. Met het geleidelijk opschorten en later afschaffen van de maatregelen als gevolg. Onze winkels konden terug naar hun reguliere openingstijden; klanten en medewerkers waren niet meer gehouden aan het dragen van een mondkapje of de verplichting anderhalve meter afstand te houden. Foodserviceformule La Place moest in de maanden januari en februari nog wel haar deuren gesloten houden, maar kon daarna weer als vanouds en zonder coronatoegangsbewijs gasten ontvangen. Voor collega’s die werkzaam zijn op het Jumbo hoofdkantoor verviel vanaf maart 2022 het thuiswerkadvies. Ook ‘na corona’ bleef de vraag naar het thuisbezorgen van online bestelde boodschappen groot, maar de snelle groei van de twee jaar daarvoor zwakte wel iets af. We zien nu dat klanten het laten thuisbezorgen van hun boodschappen vaak combineren met een bezoek aan de winkel.

Prijsstijgingen

Door de coronapandemie, én de snelle economische opleving nadat de pandemie naar de achtergrond verdween, hadden we al in toenemende mate te kampen met wereldwijde schaarste aan grondstoffen, transportcapaciteit en energie. Direct na het uitbreken van de oorlog in Oekraïne werden de tekorten alleen maar ernstiger. Vanaf het voorjaar van 2022 zagen we de prijzen voor met name energie en voedingsmiddelen fors oplopen. Leveranciers van grondstoffen en voedingsmiddelen verhoogden hun prijzen vaker en meer dan voorgaande jaren. Dat had zijn weerslag op de prijsonderhandelingen tussen deze leveranciers en de retailsector.

Juist in deze tijd, waarin de koopkracht van veel consumenten onder druk staat, houden we bij Jumbo vast aan onze Zekerheid Euro’s goedkoper. Het belang van deze klantbelofte brengen we nadrukkelijk naar voren tijdens de gesprekken die we voeren met onze leveranciers. Bij een voorgestelde prijsverhoging bestuderen wij altijd nauwkeurig de feiten en maken we grondige analyses om vast te kunnen stellen of de voorgestelde stijging reëel is. In sommige gevallen zorgt dit voor langlopende gesprekken en een enkele keer tot het tijdelijk niet beschikbaar zijn van bepaalde (A-merk)artikelen. Dat betreuren we, want we vinden dat de klant bij Jumbo terecht moet kunnen voor al zijn boodschappen. Overigens berekenen we de prijsverhogingen van leveranciers niet zomaar door aan de klant. We bevinden ons in een concurrerende markt en vinden het belangrijk dat klanten bij Jumbo onder aan de streep euro’s goedkoper uit zijn. Om die reden nemen we ook zelf genoegen met een lagere marge op essentiële artikelen.

Verantwoorde keuzes

Het is zorgwekkend dat steeds meer consumenten moeite hebben om de eindjes aan elkaar te knopen. Bij Jumbo zien we het als onze verantwoordelijkheid om te helpen de fors gestegen kosten voor levensonderhoud zoveel mogelijk in toom te houden. Dat is geen eenvoudige opgave, want traditioneel zijn de marges in de supermarkt laag. Toch stellen we ons terughoudend op bij het één-op-één doorberekenen van de gestegen kosten aan de klant. We merken daarnaast dat klanten prijsbewuster boodschappen doen en vaker kiezen voor producten van het Jumbo Huismerk. De ruime aandacht die we afgelopen jaren hebben gegeven aan verdere verbetering van de prijs-kwaliteitverhouding van ons huismerkassortiment komt hierbij goed van pas.

Afgelopen jaren zagen we dat klanten in toenemende mate kiezen voor lekkere, gezondere en duurzamere producten. De belangstelling voor dit aanbod blijft groot, maar vaak overheerst de gedachte dat verantwoorde voeding duurder is. Bij Jumbo vinden we dat de huidige druk op het huishoudbudget niet mag leiden tot ongezondere keuzes. We wijzen onze klanten er graag op dat in deze dure tijd de prijzen van bijvoorbeeld plantaardige vleesvervangers minder hard zijn gestegen, waardoor deze nu veelal goedkoper zijn dan hun dierlijke tegenhangers. Ook zorgen we ervoor dat we altijd speciale acties en promoties hebben met verse groente en fruit. Lekkere en gezonde voeding die duurzaam is geproduceerd moet immers voor iedereen bereikbaar zijn.

Duurzaamheid en milieu

Veranderende wet- en regelgeving, naast een toenemende roep om strengere milieumaatregelen, hebben direct invloed op de samenleving en daarmee ook op onze bedrijfsvoering. Afgelopen jaar hebben we ook bij Jumbo te maken gehad met boerenprotesten als reactie op de stikstofplannen van het kabinet. Wij onderkennen de complexiteit van deze kwestie. Voor zover dat binnen onze mogelijkheden ligt, dragen we graag bij aan een oplossing voor dit lastige vraagstuk. We pleiten voor een duurzamere landbouwsector, met een gezond verdienmodel voor boeren en telers. We proberen dat te realiseren door het aangaan van langlopende samenwerkingen met zorgvuldig geselecteerde Nederlandse boeren en telers. Voor duurzamere, gecertificeerde producten betalen we gewoonlijk een meerprijs. Meerjarige leveringszekerheid en compensatie voor verantwoorde productie stellen landbouwers in staat om te investeren in vergroening en dierenwelzijn.

Verantwoordelijkheid

Afgelopen jaren is onze impact als tweede supermarktketen van het land verder toegenomen. Dat brengt niet alleen een nog grotere mate van maatschappelijke verantwoordelijkheid met zich mee; ook beseffen we dat we als grote speler steeds meer onder een vergrootglas liggen. We vinden het belangrijk in dialoog te zijn met onze stakeholders en hechten daarbij aan transparantie. Ook op momenten dat we misstappen begaan, zoals met de ongelukkig uitgepakte tv-reclame rond de WK voetbal in Qatar, ondernemen we direct actie om de kans op herhaling van dit soort zaken zo klein mogelijk te maken.

Leidend kompas

Door de krapte op de arbeidsmarkt moeten we ons extra inspannen om medewerkers aan ons te binden en nieuw talent binnen te halen. Het is onoverkomelijk dat de huidige marktsituatie een opwaarts effect heeft op onze bedrijfskosten. Onze ambitie om het meest klantgerichte bedrijf te worden en duurzame groei voor de toekomst te realiseren, blijft desalniettemin vooropstaan. Wel brengt dit de noodzaak met zich mee om voortdurend te kijken hoe we onze bedrijfskosten kunnen verlagen en de verdienmodellen optimaliseren. In ons Meerjarenplan 2022-2025 hebben we scherpe keuzes gemaakt en een groot aantal vernieuwende initiatieven opgenomen. We blijven dit als leidend kompas gebruiken.