Belangrijkste risicogebieden

Jumbo is bereid om verantwoorde ondernemersrisico’s te nemen voor het realiseren van haar strategische doelstellingen, waarbij de belangen van stakeholders continu centraal staan. Jumbo vermijdt risico’s gerelateerd aan wet- en regelgeving en wil risico’s op het gebied van veiligheid van klanten en medewerkers, bedrijfscontinuïteit, en productveiligheid en -kwaliteit zo veel mogelijk voorkomen. Er is sprake van een vooraf vastgestelde risicobereidheid door de directie. De IAF ondersteunt bij de (risico)afwegingen en helpt bij het voeren van een open dialoog hierover. We benadrukken dat de risicobereidheid binnen Jumbo over het algemeen als ‘laag’ gekwalificeerd kan worden.

Hierna volgt een overzicht van de belangrijkste strategische, operationele en financiële risico’s, alsmede risico’s op het gebied van wet- en regelgeving en compliance. Op alle terreinen zijn voorzieningen en maatregelen getroffen, die de mogelijk nadelige effecten van deze risico’s beperken.

Strategische risico’s

Risico	Omschrijving en/of mogelijke gevolgen	Maatregelen
Reputatie	Mogelijke incidenten of wijzigingen in de publieke opinie kunnen ernstige gevolgen hebben voor onze reputatie of marktpositie.	Cultuur en gedrag: Jumbo DNA De 'Code Geel' gedragscode van Jumbo/uniforme interne processen en procedures Sturen op score in reputatieonderzoek Actief stakeholdermanagement Aanscherpen interne processen en procedures als gevolg van onderzoek KPMG
Maatschappelijke verantwoordelijkheid	Jumbo voldoet mogelijk niet aan de veranderende wensen en eisen van stakeholders op het gebied van duurzaamheid, gezondheid, arbeidsomstandigheden, diversiteit & inclusiviteit. Klimaatverandering is een urgent thema.	Sturen op score in reputatieonderzoek en score Jumbo Imago Monitor (JIM) Environmental, Social & Governance (ESG) Impact dashboard per kwartaal
Actualiteiten en maatschappelijke ontwikkelingen	Jumbo speelt mogelijk onvoldoende in op actualiteiten en maatschappelijke ontwikkelingen die invloed hebben op de bedrijfsvoering, zoals stijging van inkoop- en energieprijzen (inflatie), publieke opinie, stikstofbeleid, (moeizame) onderhandelingen met leveranciers en de oorlog in Oekraïne.	Identificeren van actualiteiten Continue afweging van de gevolgen van deze actualiteiten voor de bedrijfsvoering van Jumbo en stakeholders en hier adequaat op reageren Tijdig signaleren leverbaarheid van producten en hierover in gesprek blijven met klanten en leveranciers
Digitalisering en technologie	Bedrijfsmodellen en processen worden mogelijk ingehaald door geavanceerde technologische ontwikkelingen.	Versnellen van en investeren in digitale strategie en technologie Focus op verbeterde digitale klantervaring
Innovatie en veranderende klantbehoeften	Het tempo van innovaties ligt hoog en leidt mogelijk tot een beperkt vermogen om te vernieuwen en/of tijdig te reageren op veranderende behoeften van de klant.	Identificeren van en inspelen op klantbehoeften en trends Focus op en investering in innovatie en trends, vooral op het gebied van assortiment, technologie, service en e-commerce Belang van werving en opleiding van collega’s met de benodigde kennis en vaardigheden
Concurrentie	De (online)concurrentie uit binnen- en buitenland en andere sectoren neemt toe en kan een impact hebben op omzet, prijzen en marktaandeel.	Uitvoering van het strategisch Meerjarenplan (MJP) Jumbo formule en 7 Zekerheden Identificeren van marktkansen en ontwikkelingen Net Promoter Score (NPS) is onderdeel van de doelstellingen en wordt periodiek besproken in de directievergaderingen Investeren in diverse onderscheidende (online)formats

Operationele risico’s

Risico	Omschrijving en/of mogelijke gevolgen	Maatregelen
Verstoring toeleveringsketen	De kans op (natuur)rampen, pandemieën en door de mens veroorzaakte risico’s zoals oorlogen blijft bestaan en kan resulteren in een nadelig effect op de continuïteit van bedrijfsprocessen en bijvoorbeeld leiden tot grondstof- en materiaaltekorten of verstoringen van leveringen.	Beperken van impact door onvoorziene verstoringen Continuïteitsplan distributiecentra Focus op operational excellence om verstoringen te voorkomen, dan wel te detecteren en corrigeren en hiervan te leren voor de toekomst
Krapte op de arbeidsmarkt en duurzame inzetbaarheid	Dit leidt mogelijk tot voelbare tekorten in de gehele organisatie. Ook het werven en behouden van collega’s met de juiste kennis en vaardigheden vormt een risico.	Focus op en aandacht voor werkomgeving, leeftijdsopbouw van de medewerkers en arbeidsvoorwaarden Investeren in automatisering Employee Net Promoter Score (eNPS) als onderdeel van de interne doelstellingen Aandacht voor medewerkerstevredenheid en de verbetering hiervan Actieve betrokkenheid medewerkers
Productveiligheid en kwaliteit	Productveiligheid en kwaliteit zijn topprioriteiten. Jumbo voldoet aan de hoge kwaliteitsstandaarden van productveiligheid en kwaliteit en zorgt voor traceerbaarheid en productintegriteit. Het niet kunnen waarborgen van de productveiligheid of een wijziging in de kwaliteitsperceptie kan ernstige gevolgen hebben voor onze reputatie en marktpositie.	Uitvoeren van externe toetsing door IFS (International Food Standard) in winkels en distributiecentra; de distributiecentra zijn IFS gecertificeerd Kwaliteitsvoorwaarden, HACCP-procedures en controles/audits Gebruik van keurmerken en kwaliteitslabels bevordert de traceerbaarheid en productintegriteit (zoals bijvoorbeeld BLK, van Dichtbij) Training en opleiding Monitoring op KPI's in het recallproces Leveranciersmanagement Jumbo Huismerk d.m.v. smaak- en kwaliteitstesten en rootcauseanalyse bij consumentenrecalls
Veiligheid klanten en medewerkers	Door onveilige distributiecentra en/of winkels blijven klanten weg en zijn (potentiële) medewerkers niet meer bereid om voor Jumbo te werken.	Investeren in preventie (zichtbare en onzichtbare beveiliging) Inzetten op detectieve maatregelen in winkels, distributiecentra, EFC's, hubs, restaurants en hoofdkantoor Meetbaar maken van veiligheidsbeleving van klanten en medewerkers Samenwerking met organisaties zoals Detailhandel Nederland, CBL, Retail Security Groep en aansluiting bij het FAD (landelijk waarschuwingsregister Fraude Aanpak Detailhandel)
Cybersecurity	Informatiestromen, systemen en analysetools zijn mogelijk onvoldoende beveiligd, waardoor verlies van data kan optreden met schade voor onze klanten en andere betrokkenen, alsmede reputatieschade voor Jumbo. Dit kan gevolgen hebben voor de continuïteit van de bedrijfsvoering.	Investeren in preventieve en detectieve maatregelen (techniek, processen en bewustwording), passend bij het toegenomen dreigingsniveau en cybercriminaliteit. Focus en aandacht op (mogelijke) hacks, datalekken en kritische veiligheidsincidenten Opleiden en trainen van medewerkers met betrekking tot onder andere bewustwording ten aanzien van phishing en cybercrisismanagement
ICT-systemen	Systemen kunnen mogelijk uitvallen of upgrades van IT-infrastructuur zijn mogelijk niet juist en/of volledig uitgevoerd. Dit heeft direct impact op betrouwbaarheid en beschikbaarheid van de data.	Back-up en recovery procedures SLA met leveranciers Firewalls en pentesting (toetsen op kwetsbaarheden)

Financiële risico’s

Risico	Omschrijving en/of mogelijke gevolgen	Maatregelen
Investeringsrisico	Er wordt mogelijk risico gelopen op omvangrijke en meerjarige investeringen in vestigingspunten, supply chain en IT-wijzigingen als gevolg van wijzigende marktomstandigheden en/of geografische en technologische omstandigheden.	Afstemming investeringsbudget Uitvoerige analyses en onderzoek voorafgaand aan investeringsbeslissing Interne toetsing en akkoord door bijvoorbeeld Commissie Investeringen & Franchise (CIF) alvorens investering plaatsvindt
Kredietrisico	Afnemers zijn mogelijk niet in staat om te voldoen aan de voorwaarden die zijn gesteld aan de verstrekte financieringen en zekerheden.	Periodieke monitoring op de incasseerbaarheid van de uitstaande vorderingen bij afnemers Verlangen van zekerheden als hypothecaire inschrijvingen op onroerende zaken, bankgaranties, verpanding van activa, etc. bij het verstrekken van financieringen
Renterisico	Er wordt mogelijk risico gelopen op de marktrente-ontwikkelingen.	Monitoren van renterisico Afdekken van renterisico door derivaten
Liquiditeitsrisico	Er wordt mogelijk niet voldaan aan actuele en toekomstige (potentiële) verplichtingen. Dit risico omvat mogelijk ook een valutarisico, maar dit is beperkt van toepassing voor de bedrijfsvoering van Jumbo.	Periodieke monitoren of wordt voldaan aan de gecommitteerde kredietfaciliteiten Voor meer informatie over de beheersing van ons bedrijfskapitaal: zie noot 25 van de jaarrekening
Fraude en loss prevention	Mogelijke fraude en/of diefstal van geld en goederen in winkels, restaurants, EFC’s, hubs, distributiecentra en hoofdkantoor.	Periodieke beoordeling van de geld- en goederenbewegingen Dagelijkse analyse van kassatransacties Samenwerking met organisaties zoals Detailhandel Nederland, CBL, Retail Security Groep en aansluiting bij de stichting Fraude Aanpak Detailhandel (FAD) Investeren in beveiligen van producten Beheersmaatregelen in het ICF ter preventie en detectie van fraude zoals het vierogenprincipe, de procuratiematrix en de ingerichte functiescheidingen Periodiek overleg om fraudebewustzijn binnen de organisatie te vergroten

Risico’s op het gebied van wet- en regelgeving en compliance

Risico	Omschrijving en/of mogelijke gevolgen	Maatregelen
Voldoen aan veranderende en toenemende wet- en regelgeving	Het niet of niet tijdig voldoen aan wet- en regelgeving kan leiden tot een negatieve (materiële en financiële) impact op de rechtspositie en reputatie van Jumbo.	Kennis en kunde up-to-date houden, zodat Jumbo voortijdig wijzigingen in wet- en regelgeving signaleert Monitoren en trainen op het gebied van wet- en regelgeving
Voldoen aan wetgeving omtrent verslaggeving	De interne en externe (financiële) verslaggeving voldoet niet aan de relevante wetgeving.	Ervoor zorgen dat de verantwoording naar externe belanghebbenden, bijvoorbeeld in de vorm van bankenrapportages en de geconsolideerde jaarrekening, voldoet aan de geldende wet- en regelgeving op het gebied van verslaggeving (IFRS) Tijdig identificeren van nieuwe of gewijzigde verslaggeving en hierop inspelen, bijvoorbeeld op het gebied van ESG
Compliance	Bij gebrek aan een gezonde ethiek en compliance-cultuur, worden incidenten en structurele problemen met een mogelijke negatieve impact op de reputatie van Jumbo niet vroegtijdig gesignaleerd en geadresseerd.	De Code Geel gedragscode van Jumbo/uniforme interne processen en procedures Jumbo Speak Up-regeling